LIỆU PHÁP THAY THẾ HORMON (HORMONE REPLACEMENT THERAPY)

Do lượng estrogen sụt giảm đột ngột trong thời kỳ mãn kinh khiến phụ nữ phải đối mặt với nhiều chứng bệnh: bốc hỏa, khô teo da, loãng xương, tăng các bệnh tim mạch, trầm cảm, khô âm đạo… Liệu pháp thay thế hormon (Hormone therapy, viết tắt HT) sử dụng một hoặc nhiều kích thích tố nữ, estrogen và progestin để điều trị các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh.

Ngoài khả năng làm giảm nhẹ các triệu chứng của mãn kinh còn giúp ngăn ngừa các nguy cơ liên quan đến những rối loạn sau khi mãn kinh, chẳng hạn như chứng loãng xương và các bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch… Vì thế, liệu pháp này nên được cân nhắc sử dụng cho tất cả phụ nữ vào các giai đoạn tiền mãn kinh, hậu mãn kinh, và nhất là những phụ nữ mãn kinh sớm.

Estrogen được sử dụng đơn độc sẽ kích thích nội mạc tử cung, có thể dẫn đến tăng sản nội mạc tử cung hoặc làm gia tăng nguy cơ ung thư thân tử cung. Do đó, trong liệu pháp thay thế hormon, người ta thường dùng estrogen phối hợp với progesteron.

Tuy nhiên, giải pháp này cũng khiến người sử dụng đối mặt với nhiều nguy cơ.

Xuất hiện hiện tượng chảy máu âm đạo trở lại một cách đều đặn trong quá trình dùng liệu pháp thay thế hormon , xảy ra ở rất nhiều phụ nữ còn tử cung. Hiện tượng này thường được gọi là sự “chảy máu thu hồi”, bắt đầu ngay sau khi ngừng thuốc progesteron, thường kéo dài chỉ vài ba ngày, với lượng máu có màu nhạt hơn và ít hơn kinh nguyệt bình thường.

Trong nghiên cứu lâm sàng WHI (Women’s Health Initiative) được tiến hành tại Mỹ, có 8506 người tham gia nhận được liệu pháp điều trị estrogen (0,625mg estrogen mỗi ngày) kết hợp với progestin (2,5 mg medroxyprogesterone acetate) và 8,102 phụ nữ được dùng giả dược). Nghiên cứu này đã được dừng lại vào năm 2002 sau trung bình 5,6 năm điều trị do tăng ung thư vú ở phụ nữ sử dụng liệu pháp thay thế hoóc môn. So với phụ nữ dùng giả dược, phụ nữ dùng liệu pháp hoóc môn phối hợp cũng tăng nguy cơ đột quỵ, huyết khối  và bệnh tim, trong khi nguy cơ ung thư kết tràng .

Trong số 8506 phụ nữ được chỉ định điều trị hormon phối hợp trong nghiên cứu, có 188 trường hợp mắc bệnh mạch vành (80 trường hợp trong hai năm đầu), so với 147 ca bệnh tim (51trường hợp trong hai năm đầu) trong số 8,102 phụ nữ sử dụng giả dược. (Theo National Institutes of Health ).

Quyết định sử dụng liệu pháp thay thế hormon nên dựa trên nhu cầu và sức khoẻ của bạn, và được thực hiện sau khi đánh giá y tế cẩn thận. Nếu bạn đang dùng hoặc cân nhắc dùng liệu pháp thay thế hormon, bạn nên:

–         Tham khảo ý kiến của bác sĩ về liều dùng, cách dùng.

–         Thông báo cho bác sĩ của bạn các tác dụng không mong muốn gặp phải khi dùng thuốc.

–         Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên, uống rượu chỉ vừa và không hút thuốc. Đây là những bước quan trọng để ngăn ngừa loãng xương và bệnh mạch vành.

–         Liệu pháp thay thế hormon (Estrogen có hoặc không có Progestin) có hiệu quả để kiểm soát các cơn nóng, đổ mồ hôi ban đêm và khô âm đạo. Tuy nhiên, ngay cả khi sử dụng ngắn nó vẫn có thể làm tăng nguy cơ huyết khối, đột quỵ và bệnh mạch vành. Liệu pháp thay thế hormon chỉ nên được sử dụng nếu các triệu chứng của bạn là nghiêm trọng và nếu bạn đã được thông báo đầy đủ về những rủi ro và đòi hỏi phải có đánh giá y tế định kỳ.